Vì sao núi Phú Sĩ là biểu tượng nước Nhật

Nhật BảnNgười Nhật tin rằng núi Phú Sĩ là nơi ở của các vị thần, họ tôn thờ và hàng năm leo núi như một hình thức hành hương.

Núi Phú Sĩ ngày nay là kết quả sau hàng thiên niên kỷ phun trào. Nhìn từ xa sẽ không thấy rõ "sức mạnh" của nó nhưng khi tới gần mồm núi lửa này thực ra là một hồ tro bụi nóng bỏng. Với độ cao hơn 3.776 m, núi Phú Sĩ là ngọn núi cao nhất Nhật khách du lịch dạng, hình nón biểu tượng của núi là do 3 lần phun trào lớn tạo nên. Từ xa xưa, núi Phú Sĩ được coi là quê hương của các vị thần còn ngày nay nó tồn tại như biểu tượng của nước Nhật.

Cựu Thủ tướng Nhật Yasuhiro Nakasone từng nói: "Đỉnh Phú Sĩ không thuần tuý là vật thể tự nhiên nhưng là nguồn tiếp ý thức và can đảm tiếp cho tất cả người dân xuyên suốt lịch sử nước Nhật". Từ lâu ngọn núi đã được các thi sĩ, nghệ sĩ tôn sùng là tiêu chuẩn của sự tuyệt vời, là nơi ở của thần linh. Ngoài ra hình ảnh của núi Phú Sĩ được sử dụng trong các tác phẩm tuyên truyền và xuất hiện nhiều tới mức sáo rỗng.

Từ tháng 6 tới tháng 8 hàng năm ước tính có tới 400.000 người leo núi Phú Sĩ. Ảnh: David Guttenfelder. .

Người Nhật không chỉ thờ phụng nhưng còn sợ hãi và kính trọng đỉnh núi cao nhất nước này. Tương truyền núi Phú Sĩ là nhà của kami - những vong hồn có sức mạnh điều khiển các yếu tố như nước và lửa. Những nghi lễ thờ cúng trước tiên thực hiện quanh núi đều nhằm làm dịu các vong hồn lửa hủy diệt để ngăn chặn thảm họa tự nhiên.

Trước thế kỷ 6, người Nhật đã thờ núi Phú Sĩ từ xa do chính ngọn núi cũng được xem là nơi quá thiêng liêng đối với người phàm trần. Ngọn núi được coi là nơi lý tưởng để thiền định, tìm kiếm sự cô độc, thực hiện khổ hạnh. Theo thời kì nhiều nghi lễ tôn thờ chuyển dần qua tu luyện khách du lịch dạng thân và leo núi cũng thành một hình thức thờ cúng.

Theo một ghi chép từ thế kỷ 12, những người bước đi trên không gian của ngọn núi lửa đều phải nghĩ từng giọt nước, ngọn cỏ ở đây đều là vị thuốc bất tử dù cho họ có đớn đau cỡ nào. Vì thế nhưng leo núi làm người xưa tin rằng họ sẽ có thêm sức mạnh tâm linh. Những người leo núi Phú Sĩ về được người đời tôn thờ, chào hỏi kính cẩn, cúng nhịn nhường và thậm chí còn nỗ lực chạm vào để lấy may. Tới thế kỷ 16, người theo giáo phái Fujikō tin rằng Phú Sĩ là một sinh vật có vong hồn, sinh ra từ sự thống nhất của Đất và Trời, của âm và dương, họ cũng khích lệ mạnh mẽ các chuyến hành hương leo núi.

Tuy được tôn sùng như một tôn giáo nhưng vào thời Minh Trị (1868 - 1912) sau các nỗ lực thống nhất nước Nhật theo Thần Đạo, nhiều đền thờ, chùa chiền ở quanh núi Phú Sĩ đã bị cướp và mất giá trị lịch sử. tới năm 1945, sau Thế chiến thứ 2, tự do tôn giáo ở Nhật mới được thiết lập và các tín đồ giáo phái cũ như Fujikō vẫn còn nhưng họ không thể lấy lại sức xúc tiến lớn như trước đây.

Khoảnh khắc hàng nghìn người cùng lúc đón rạng đông trên đỉnh Phú Sĩ. Ảnh: David Guttenfelder.

Từ tháng 6 tới tháng 8 hàng năm thường có khoảng 400.000 người tới Phú Sĩ, họ vừa thở hổn hển, nhọc mệt vừa leo núi trong bóng tối trước khi rạng đông xuất hiện. Mặt đất biến mất dưới những đám mây dày và sự lặng ngắt tôn kính phủ khắp các sườn núi khi mặt trời khởi đầu phủ ánh vàng mờ lên đỉnh Phú Sĩ. Trong tiếng Nhật có riêng một từ để nói cảnh mặt trời mọc từ núi Phú Sĩ là goraiko.

Ngày nay, người leo núi Phú Sĩ vì mục tiêu tiêu khiển nhiều hơn cả người tới đây hành hương nhưng nơi này vẫn luôn giữ được vẻ linh thiêng. "Những cuộc hành hương leo núi này có câu chuyện lịch sử riêng và vẫn chiếm chỗ quan yếu trong xã hội Nhật. Vào ngày trời quang quẻ mây, từ đỉnh núi khách du lịch có nhìn thấy Tokyo nữa", thợ chụp ảnh David Guttenfelder, người leo Phú Sĩ vào năm 2018 san sớt.

Thông thường du khách sẽ khởi đầu giữa buổi sáng ngày thứ nhất và leo khoảng 6 - 8 tiến cho tới khu motel vào lúc hoàng hôn. Ở đó họ có thể ngủ quay lưng với những người hoàn toàn xa lạ rồi cùng tiến công thức nhau dậy vào 1 giờ sáng để tiếp lục leo núi và tới đỉnh vừa khi rạng đông đẹp nhất. Guttenfelder kể lại lần đầu anh leo Phú Sĩ là năm 2013. Hàng nghìn người ngồi cạnh nhau, cùng giơ tay và hô đồng thanh để chào ánh mặt trời trước tiên. "Tiếng hô vang từ đỉnh núi, ai cũng tràn đầy cảm xúc và tôi cũng vậy".

Núi Phú Sĩ được UNESCO xác nhận là di sản văn hóa toàn cầu năm 2013. Lần cuối núi Phú Sĩ phun trào là năm 1707 nhưng các nhà địa chất cho rằng núi vẫn có thể hoạt động lại nên chính phủ Nhật tiếp tục thảo các kế hoạch phòng tránh thảm họa.

Mùa đẹp và tiện nghi nhất để leo núi Phú Sĩ là đầu tháng 7 tới đầu tháng 9. Trong đó dịp đông nhất là tháng 8 và không giống nhau cuối tuần. Nếu muốn có nhiều thời kì leo núi hãy đi vào giữa tuần.

Một chuyến leo Phú Sĩ tốn khoảng 2 ngày 1 đêm. Du khách có thể chọn một trong 4 tuyến leo Yoshida, Fujinomiya, Gotemba và Subashiri, tùy theo điều kiện sức khỏe và nơi xuất phát. Giá tour leo núi Phú Sĩ từ 40.000 - 45.000 yen (8 - 10 triệu đồng).

Khánh Trần (theo Natgeo)